Antwoorden op Kamervragen over intimideren kritische ambtenaren door het ministerie

 

Minister De Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) geeft antwoord op vragen over het bericht 'Kritiekgevers Omgevingswet door BZK geïntimideerd'. Het Tweede Kamerlid Arib (PvdA) heeft deze vragen gesteld.

Vragen van het lid Arib (PvdA) aan de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening over het intimideren van kritische ambtenaren van BZK

1. Kent u het bericht “Kritiekgevers Omgevingswet door BZK geïntimideerd”?
Antwoord Ja.

2. Waarom worden ambtenaren “die als privé-persoon of in een andere hoedanigheid kritische artikelen op LinkedIn publiceren, […] op dwingende wijze door het ministerie gevraagd daarmee te stoppen en voortaan hun "bek te houden”? Deelt u de mening dat dit niet getuigt van een veilige werkomgeving?

Antwoord
In de vergadering in de Eerste Kamer van de commissies voor Infrastructuur, Waterstaat en Omgeving (IWO) en voor Economische
Zaken en Klimaat/Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (EZK/LNV) van 17 mei jl. zijn signalen naar voren gekomen over het onder druk zetten van medewerkers die zijn betrokken bij de invoering van de Omgevingswet. Naar aanleiding daarvan heb ik aan de secretaris-generaal van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties gevraagd om nadere gesprekken te voeren vanuit zijn verantwoordelijkheid voor de organisatie. De secretaris-generaal heeft gesproken met de desbetreffende senator en dat heeft ertoe geleid dat zich vier personen hebben gemeld die over hun ervaringen een gesprek willen voeren met de secretaris-generaal. Twee gesprekken hebben inmiddels plaatsgevonden, twee andere vinden binnenkort plaats. Eén gesprek dat al heeft plaatsgevonden leidt niet tot een klacht, maar tot een nader gesprek tussen betrokkenen. Het andere gesprek dat al heeft plaatsgevonden leidt tot een klacht die de secretaris-generaal zal onderzoeken en beoordelen. Daarnaast voert de secretaris-generaal naar aanleiding van de ontvangen signalen binnen de organisatie het gesprek over omgangsvormen en de grenzen van integer escalatiegedrag. Het is belangrijk dat, als er signalen zijn over ongewenst gedrag van medewerkers, deze worden gemeld en zo concreet mogelijk worden. Dan kan dat worden besproken en onderzocht. Waar mogelijk kunnen dan verbeteringen worden doorgevoerd en zo nodig opgetreden. Ik hecht eraan te benadrukken dat ik de signalen die zijn afgegeven zeer serieus neem, maar tegelijkertijd niet herken dat dit de manier van werken is van de tientallen mensen die zich dagelijks, onder hoge druk en zeer gemotiveerd, inzetten voor de invoering van de Omgevingswet.

3. Kent u zelf ook signalen van uw ambtenaren waaruit blijkt dat zij niet vrij zijn of zich niet vrij voelen om zich uit te spreken over de Omgevingswet of andere zaken? Zo ja, waar bestaan die signalen uit? Zo nee, waarom weet een journalist dat dan wel?

Antwoord
Dergelijke signalen heb ik niet. De signalen die ons inmiddels bekend zijn betreffen geen van alle medewerkers van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

4. Kunt u uitsluiten dat er binnen uw ministerie sprake is van intimidatie van ambtenaren die een afwijkende mening hebben? Zo ja, hoe dan? Zo nee, wat gaat u doen om deze intimidatie te stoppen?

Antwoord
Ik kan dat niet uitsluiten. Als werkgever vind ik het belangrijk dat medewerkers zich vrij voelen om een afwijkende mening te hebben en
deze te uiten. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties stimuleert medewerkers ook om zich uit te spreken,
onder andere door het programma Loyale tegenspraak. Het mag duidelijk zijn dat intimidatie niet past binnen een overheidsorganisatie en daar waar er signalen of meldingen zijn van intimidatie wordt opgetreden.

5. Wat wordt er precies bedoeld met “signalen van niet-professionele escalatie”? Is daarbij sprake van intimidatie?

Antwoord
Daarmee wordt gedoeld op de signalen over het onder druk zetten van medewerkers die zijn betrokken bij de invoering van de Omgevingswet.

6. Wat wordt er precies bedoeld met “integer escalatiegedrag”?
Antwoord
Daarmee wordt gedrag bedoeld zoals omschreven in de Gedragscode Integriteit Rijk, met name over het bespreken van dilemma’s en vraagstukken op het gebied van integriteit en het melden van vermoedens van integriteitsschendingen.

7. Is het waar dat een ambtenaar die de Kamer moest informeren over de stand van zaken betreffende de Omgevingswet de vraag kreeg “Kun je goed liegen?”? Zo ja, hoe verhoudt zich dat tot het volledig of juist informeren van de Kamer? Zo nee, wat is er dan niet waar?

Antwoord Hiervan is ons niets bekend.
https://www.binnenlandsbestuur.nl/ruimte-en-milieu/kritiekgevers-omgevingswet-door-bzk-geintimideerd