Onze Support-leden
Staatssecretaris Van Veldhoven stuurt het rapport 'Evaluatie van de totstandkoming van het tijdelijk handelingskader PFAS' naar de Tweede Kamer. Zij gaat daarbij in op de conclusies en aanbevelingen en geeft aan hoe zij die oppakt. Het rapport evalueert de totstandkoming van het tijdelijk handelingskader PFAS en de problemen die hieruit zijn ontstaan. De evaluatie richt zich op de periode tot begin december 2019.
Belangrijkste conclusies van het evaluatierapport
De evaluatie richt zich op de periode tot begin december 2019. Specifiek gaat hetrapport in op de totstandkoming van het tijdelijk handelingskader (THK) PFAS dat ik op 8 juli 2019 aan uw Kamer heb gestuurd2 en de actualisatie van dat kader van 1 december 2019.3 De evaluatie is gedaan op basis van een documentstudie en diverse interviews. Dit betreft zowel vertegenwoordigers van de verschillende
betrokken overheden als het bedrijfsleven. Het rapport trekt op hoofdlijnen de volgende conclusies:
Door de decentralisatie van bodemtaken bestond volgens de onderzoekers bij het ministerie van IenW terughoudendheid om regie te nemen. Hiervoor keek de Rijksoverheid vanuit de stelselverantwoordelijkheid eerst naar de decentrale bevoegde gezagen. Het werd steeds duidelijker dat PFAS diffuus verspreid in de Nederlandse bodem werd gevonden. Op verzoek van decentrale overheden en Tweede Kamer nam het ministerie alsnog de regie. Door de decentralisatie was op het ministerie echter beperkte kennis en expertise aanwezig.
Het THK kwam vervolgens onder hoge tijdsdruk van omgeving en politiek tot stand. Een van de belangrijkste conclusies van de evaluatie is dat door deze druk voor de afstemming van het THK met medeoverheden en bedrijfsleven niet genoeg tijd is genomen. Voorafgaand aan het opstellen van het THK werd de zorgplicht door enkele decentrale overheden middels beleidsregels voor PFAS geïnterpreteerd op een wijze die aansloot bij de omgang met (incidentele) puntbronvervuilingen. Het wettelijk kader is onvoldoende geschikt gebleken voor
de omgang met diffuus aangetroffen niet-genormeerde stoffen.
Het ministerie ging voor de invulling van het handelingskader uit van het meest recente wetenschappelijk onderzoek. Nieuwe inzichten waren ook steeds leidend bij de actualisatie van het kader. Hierdoor konden verruimingen worden toegestaan. Het ministerie verwachtte dat het THK ruimte zou bieden ten opzichte van de regels. Doordat de afstemming echter tekort schoot, zijn de gevolgen van het eerste THK voor de uitvoeringspraktijk in de zomer 2019 onvoldoende in beeld gebracht.
Er bestond bij de totstandkoming van het eerste THK geen duidelijke organisatieen overlegstructuur. Deze was volgens de onderzoekers noodzakelijk voor het creëren van voldoende bestuurlijk draagvlak. Contacten verliepen veelal op medewerkersniveau, directie- en bestuurlijk niveau waren onvoldoende aangesloten. De ruimte die het handelingskader wel bood werd vervolgens door velen niet goed begrepen, omdat er onvoldoende afstemming, uitleg envoorlichting plaatsvond. Dit leidde tot onzekerheid en voorzichtigheid bij decentrale overheden.
Het rapport concludeert dat de publiciteit en aandacht die het THK genereerde vanaf het najaar van 2019 leidde tot een verhoogde inzet en daadkracht van het ministerie. Hier was een kantelpunt waarneembaar. Het bedrijfsleven organiseerde zich en de overlegstructuur werd op bestuurlijk niveau gebracht. Tevens was er meer aandacht voor uitvoeringsknelpunten. Ondanks de nog steeds aanwezige hoge tijdsdruk heb ik ervoor gezorgd dat de actualisatie van het kader nu wel werd afgestemd en vastgesteld in bestuurlijk overleg en besproken met het
bedrijfsleven. Ook werd gezorgd voor een sterk verhoogde inzet op communicatie met het bedrijfsleven. Aan communicatie werd aandacht gegeven door de organisatie van werkconferenties, informatiebijeenkomsten en een technische briefing. Onderzoek van RIVM en Deltares toonde aan dat ruimere toepassingswaarden mogelijk waren. Mede als gevolg hiervan werd het geactualiseerde handelingskader van 1 december 2019 goed ontvangen.
Bijlagen:
 |
 |